kitabeler.gif

Sultan Üçüncü Ahmet Duvar Çeşmesi Kitâbesi

Kitabe-780.jpg

Kitabe:

Çeşmesâr-ı din-ü devlet âb-rûy-i saltanat
Mâder-i zîşân-ı Sultan Ahmed Cem-asitân
Fî sebîl-illah bünyâd eyleyüb bu çeşmeyi

Oldu atşâna zülal-i lütufla rahat resân
Cûy-bâr-ı Kevserin gûyâ ayağıdır bu âb
Üsküdar-ı eyledi pür feyz mânend-i cinân

Teşnegân oldukca pür saz-ı sebu-yı arzu
Sâhib-ül hayrın duasıyla olur ratb-ül-lisân
Hızır-ı ferruh dem görünce Tâibâ târihini

Dedi dilcû çeşme-i âb-ı hayat oldu revan
1122

Anlamı:

Çeşme sahibi, din ve devletin, saltanatın yüzsuyu
İstender huylu Sultan Ahmet’in şerefli annesi
Allah yolunda bu çeşmeyi yaptırıp

Susamışlara tatlı suyu lütfederek onları rahatlığa eriştirdi
Kevser ırmağının sanki bir koldur bu su
Üsküdar’ı Cennet gibi çok bol suya kavuşturdu

Susamışlar testilerini suyla doldurmayı arzuladıkça
Hayır sahibinin duasıyla rahatlarlar
Mübarek Hızır’ın nefesini görünce ey Tâib tarihini

Dedi, gönülleri çeken çeşmeden hayat veren su aktı
1710

Sultan Üçüncü Ahmet Duvar Çeşmesi

Silahdar-4.jpg

Üsküdar’da Yeni Valide camisinin arka avlu kapısı yanında bulunmaktadır. Kesme taştan yapılmıştır. Haznesinin üstü kiremitle örtülüdür. Talik bir yazı ile üçer mısra'lık dört satıra hakkedilmiş olan kitabesi şu tarih beytiyle sonlandırılmaktadır:

Tarih Kitabesi.jpg


Hızr-ı ferruh-dem görünce Taib'a tarihini
Dedi «dilcu çeşme-i ab-ı hayat oldu revan»
1122 (1710 M.)


Çeşmeyi yaptıran Sultan Üçüncü Ahmet, Sultan Dördüncü Mehmet’in oğludur. Çeşmeyi annesi Emetullah Gülnuş Valide Sultan’ın ruhu için 1122 (1710) tarihinde yaptırmıştır. Sltan Üçüncü Ahmet 1115 (1703) tarihinde tahta çıkmış, 1143 (1730) te ayrılarak 1149 (1736) yılında ölmüştür. Yenicami türbesinde gömülüdür.
Emetullah Gülnuş Valide Sultan, Sultan Dördüncü Mehmed'in baş kadını, Sultan İkinci Mustafa ile Sultan Üçüncü Ahmed'in anneleridir. Bu çeşme Emetullah Gülnuş Valide Sultan tarafından ya da onun için yaptırılan birçok hayır eserinden bindir.

Silahdar-1.jpg


Valide Sultan 1127'de ölmüş ve Üsküdar'da kendi adına yaptırılan caminin haziresindeki üstü açık türbesine defnedilmiştir. Bazı kaynaklarda Sultan Üçüncü Ahmed Çeşmesi olarak verilen bu çeşme, klasik tarzda kesme taştan yapılmıştır. Yalın silmeler cepheyi çerçevelemektedir. Üstte, silmenin altında üç buçuk satırlık kitabesi görülmektedir. Kartuşların aralarına çiçek motifleri yerleştirilmiştir. Kilit taşında bir kabara bulunan basık sivri kemerli nişin içindeki ayna taşında dalgalı kaşkemer motifi içinde bir rozet ve bir tepelik görülmektedir.
Sultan Üçüncü Ahmet, erdemli, üstubu güzel, şair, hattat ve hayırsever idi. Zamanında Prut nehri kıyısında Rus Çarı Deli Petro hezimete uğratılmış, Mora Yarımadası tamamen fethedilerek geri alınmış, İran’ın dörtte birine yakın yerleri zabt edilerek feth olunmuştur. Halit-ibni-Zeyit Eba Eyyüb-ül-ensari türbesine gümüş ve yüce kabirlerine sedeften şebekeler koydurmuştur. Üsküdar iskele meydanındaki çeşme ile Ayasofya’da Bab-ı hümayun karşısındaki tanınmış çeşmeyi de yaptırmıştır.

Silahdar-3.jpg.

Fotograflar: H.Veysel Güleryüz

 _______________________________________________________________________________________

Kitâbeler:

Ali Bey Çeşmesi Kitâbeleri

Arap Camii, Âdile Sultan Şadırvanı Kitâbesi

Doğancılar, Çakırcı Hasan Paşa Camii Kitâbesi Ortaköy, Damat İbrahim Paşa Çeşmesi Kitâbesi

Bezmiâlem Vâlide Sultan Çeşmesi Kitâbeleri Doğancılar, Hasan Paşa Çeşmesi Kitâbesi

Kandilli, Sultan Birinci Mahmud Çeşmesi Kitabesi Alman Çeşmesi Kitâbesi

Doğancılar Maksemi Kitâbesi Zühtü Paşa Camii Kitâbesi

Zühtü Paşa İlkokulu Kitâbesi Kapalı Çanşı Kitâbesi

Aziz Mahmud Hüdâî Çeşmesi Kitâbesi Bereketzade Çeşmesi Kitabeleri

Galata Kulesi Kapı Kitâbesi Mihrişan Vâlide Sultan Çeşmesi Kitâbesi

Şehzade Mustafa Çeşmesi Kitâbesi Hacı Selim Ağa Kütüphanesi Kitâbesi

Sultan Üçüncü Selim Çeşmesi Kitabesi Yûşâ Camisi ve Türbesinin Kitabeleri

Selimiye Kışlası Kapılarının Kitâbeleri-5 Selimiye Kışlası Kapılarının Kitâbeleri-4

Selimiye Kışlası Kapılarının Kitâbeleri-3 Selimiye Kışlası Kapılarının Kitâbeleri-2

   Selimiye Kışlası Kapılarının Kitâbeleri-1   Mihrişah Valide Sultan Meydan Çeşmesi Kitâbesi

Sultan Üçüncü Mustafa (İskele) Camisi Kitabesi Nusretiye Camisi Muvakkıthanesisi Kitabesi

  Nusretiye Camisi Sebili Kitabesi  Teşvîkiye Câmi-i Avlusundaki Nişan Taşları Kitâbeleri

  Miskinler Tekkesi Çeşmesi Kitâbesi  Yeni Valde Camii Kitâbeleri

  Teşvikiye Camii Kitâbeleri  Bostancı Derbendî Namazgâhı Çeşmesi Kitâbesi

  Küçük Selimiye Camii (Çiçekçi Camii) Kitâbesi 

  Haydarpaşa Sultan Abdülhamid Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kitâbesi

  Emirgân Meydan Çeşmesi Kitâbeleri,   Sadeddin Efendi Çeşmesi Kitâbesi

  Karaca Ahmed Sebili ve Türbesi Kitâbesi,   Rıza Paşa Çeşmesi Kitâbesi.

  Hekimoğlu Ali Paşa Çeşmesi ve Kitâbesi,    Ayrılık Çeşmesi Kitâbesi

   Hacı Beşir Ağa Sütun Çeşmesi Kitâbesi,   Zevkî Kadın Çeşmesi Kitâbesi,

   Çinili Cami Cümle Kapısı,   Eyüp Sultan Türbesi Dış Duvarındaki Kitâbe,   Topkapı Sarayı Kubbealtı,

   Başkadın Meydan Çeşmesi,   Cihangir Camii,   Azap Kapısı Camii Kitâbesi,   Baba-Oğul Çeşmesi Kitâbesi,

   Karaki Hüseyin Ağa Camii,   Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Medresesi Mescidi,

   Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Medresesi,   Molla Aşkî Camii Kitâbesi,   Mahmud Paşa Camii Kitâbesi,

   Davud Paşa Camii Kitâbesi,   Mahmud Paşa Camii Cümle Kapısı İki Yanındaki Kitâbeler,

   Gülnûş Emetullah Vâlide Sultan Duvar Çeşmesi,   Ayazma Camii Çeşmesi    Mîmar Sinan Türbesi,

   Bursa Tekkesi (Arpacılar) Camii Kitâbesi,   Şemsi Paşa Camii Kitâbesi


vg_bilgisayarda.jpg

kitabeler_kucuk.gif

Bu bölümde çeşitli Osmanlı devri kitabelerinden örnekler sunulacaktır.
Bu kitabelerin bazılarının okunuşlarını da ayrıca vermekteyiz.
Hatalı okumalarımız olursa iletişim sayfamızdaki e-posta adresinden bilgi vermenizi önemli rica ederiz. Ayrıca, kitabelerin bulunduğu Osmanlı eseri hakkında da bilgiler verilecektir. Bu sayfamızda İstanbul'un kaybolan camileri hakkında da bilgiler vermekteyiz.


© 2011-2019 | H.Veysel Güleryüz