kitabeler.gif

Sultan Üçüncü Mustafa (İskele) Camisi Kitâbesi

SUL-03.jpg

Kitâbenin Metni

Oldu kadı karyesi mahsûd-i şehr-i Üsküdâr
Sû be sû ihyâ buyurdu hükm-ü hân Abdülmecîd
İşte ezcümle binâ ittirdi muhkem kargîr
Bu ibâdethâneyi yakmışdı ihrâk-ı şedîd

Her cihetle dense lâyıkdır imâm-ül müslimîn
Zâtı olmuş cami-i mecmû-i ahlâk-ı Hamîd
Şeksiz olmuşdur bu vâlâ himmetinden şâdumân
Cedd-i â’lâsı üçüncü Mustafa hân sa’îd

Mevc urur âb-ı güher âsâ derûnunda safâ
Verdi zînet sâhili bahra bu bünyâd-ı cedîd
Nûr-i rahmetle devre divâr-ı pürdür kâbeveş
Hâc sevâbın lûtfeder züvvârına Rabâb-ü Vahîd

Ey cemaat beş vakitte eyleyin böyle duâ
Olsun ol mihrâb-ı adlin ömr-ü ikbâl-i mezîd
Hutbe-i nâm benâmı dem-be-dem nusret ile
Revnâk olsun minberi mülke elyevm el va’id

Secde-i şükr eyleyüb Saffet eyledi târîhini
Cami-i zîbende yapdı emr-i hân Abdülmecîd
1275

 

Kitâbe günümüz Türkçe’siyle yaklaşık olarak aşağıdaki gibidir.

Kadıköy Üsküdar şehrini kıskandırdı
Abdülmecid Han emriyle her tarafı ihyâ etti
İşte özellikle sağlam kargir inşa ettirdi
Bu ibadethaneyi yakmıştı büyük yangın

Her tarafıyla müslümanların önderi dense layıkdır
Kendisi övülecek ahlâkın toplamı olmuştur
Çünkü bu üstün mabedi önceden yaptırmıştı
Üstün ceddi uğurlu Üçüncü Mustafa Han

Dalga vurur cevher gibi su içinde neşe verir
Deniz kenarına değer verdi bu yeni bina
Duvarları Kâbe gibi rahmetin ışığı ile doludur
Allah ziyaretçilerine Hac sevabını verir

Ey cemaat beş vakitte böyle dua edin
O ahiret mihrabının ömrü ve bahtı çoğalsın
Daima ismi başarı ile anılsın
Minberine iyilik gününe kadar parlaklık versin

Secde ile şükür edip Safvet tarihini söyledi
Süslü camiyi Abdülmecid Han emir ile yaptırdı
1858

 

Sultan Üçüncü Mustafa Camisi

SUM-02.jpg

Kadıköy’deki “Kadıköy İskele Camii” olarak da bilinen “Sultan Üçüncü Mustafa Camii” Sultan Üçüncü Ahmed’in oğlu ve Sultan Üçüncü Selim’in babası olan, Sultan Üçüncü Mustafa tarafından, 1757-58 yılları arasında inşâ ettirilmiştir.

SUM-01.JPG

Caminin eski bir resmi


17 yıl padişahlık yapan Sultan, İstanbul’un dört semtinde dört ayrı cami yaptırmıştır. Bunlardan ilki Üsküdar’da Doğancılar semtinde “Ayazma Camii”, bir diğeri “Lâleli Camii”dir. Bu arada 1766 yılındaki büyük zelzelede tamamen yıkılan “Fâtih Camii”ni de farklı bir mîmârî üslup ile yeniden inşası da Sultan Üçüncü Mustafa tarafından yaptırılmıştır.

SUM-13.JPG

Caminin içinden bir görünüm


Son olarak Kadıköy’deki bu İskele Camii, Sultan Üçüncü Mustafa tarafından, Ayazma Camii’nin yapımı sırasında yaptırılmıştır. Kadıköy’ün sahil kısmında ve iskele civarında yaptırıldığından “İskele Camii” olarak anılmaya başlanılmıştır.

SUM-09.JPG

Kubbenin içeriden görünümü


Cami ile birlikte bir de sıbyan mektebi inşâ edilmiştir. Fevkânî ve ahşap çatılı olarak yapılan cami bir süre sonra yandığından, 1858 yılında dönemin padişahı Sultan Abdülmecid tarafından kârgir ve kubbeli olarak yeniden inşâ edilmiştir. Sıbyan mektebi ise günümüze ulaşamamıştır.

SUM-04.JPG

Kubbenin ve minarenin görünümü


Bugün camide mevcut Lafzai Celal, İsmi Nebi, Cihar-ı Yarı-ı Güzin (ilk dört büyük halîfe) ve Kelime-i Tevhid levhaları hattat olan Sultan Üçüncü Mustafa’nın kendisi tarafından yazılarak camiye hediye edilmiştir.
Caminin kapısı üzerindeki kitâbe caminin onarım kitâbesidir. Üzerindeki tuğrada ise “Abdülmecid bin Mahmut Han el muzaffer daima” yazılıdır. Kitâbe şair Saffet tarafından hazırlanmış ve meşhur hattatlardan Yesârizade Mustafa İzzet Efendi tarafından tâlik hat ile yazılmıştır.

 _______________________________________________________________________________________

  Nusretiye Camisi Muvakkıthanesisi Kitabesi

  Nusretiye Camisi Sebili Kitabesi

  Teşvîkiye Câmi-i Avlusundaki Nişan Taşları Kitâbeleri

  Miskinler Tekkesi Çeşmesi Kitâbesi

  Yeni Valde Camii Kitâbeleri

  Teşvikiye Camii Kitâbeleri

  Bostancı Derbendî Namazgâhı Çeşmesi Kitâbesi

  Küçük Selimiye Camii (Çiçekçi Camii) Kitâbesi 

  Haydarpaşa Sultan Abdülhamid Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kitâbesi

  Emirgân Meydan Çeşmesi Kitâbeleri,   Sadeddin Efendi Çeşmesi Kitâbesi

  Karaca Ahmed Sebili ve Türbesi Kitâbesi,   Rıza Paşa Çeşmesi Kitâbesi.

  Hekimoğlu Ali Paşa Çeşmesi ve Kitâbesi,    Ayrılık Çeşmesi Kitâbesi

   Hacı Beşir Ağa Sütun Çeşmesi Kitâbesi,   Zevkî Kadın Çeşmesi Kitâbesi,

   Çinili Cami Cümle Kapısı,   Eyüp Sultan Türbesi Dış Duvarındaki Kitâbe,   Topkapı Sarayı Kubbealtı,

   Başkadın Meydan Çeşmesi,   Cihangir Camii,   Azap Kapısı Camii Kitâbesi,   Baba-Oğul Çeşmesi Kitâbesi,

   Karaki Hüseyin Ağa Camii,   Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Medresesi Mescidi,

   Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Medresesi,   Molla Aşkî Camii Kitâbesi,   Mahmud Paşa Camii Kitâbesi,

   Davud Paşa Camii Kitâbesi,   Mahmud Paşa Camii Cümle Kapısı İki Yanındaki Kitâbeler,

   Gülnûş Emetullah Vâlide Sultan Duvar Çeşmesi,   Ayazma Camii Çeşmesi    Mîmar Sinan Türbesi,

   Bursa Tekkesi (Arpacılar) Camii Kitâbesi,   Şemsi Paşa Camii Kitâbesi


vg_bilgisayarda.jpg

kitabeler_kucuk.gif

Bu bölümde çeşitli Osmanlı devri kitabelerinden örnekler sunulacaktır.
Bu kitabelerin bazılarının okunuşlarını da ayrıca vermekteyiz.
Hatalı okumalarımız olursa iletişim sayfamızdaki e-posta adresinden bilgi vermenizi önemli rica ederiz. Ayrıca, kitabelerin bulunduğu Osmanlı eseri hakkında da bilgiler verilecektir. Bu sayfamızda İstanbul'un kaybolan camileri hakkında da bilgiler vermekteyiz.


© 2011-2016 | H.Veysel Güleryüz