Doğancılar, Çakırcı Hasan Paşa Camii Kitâbesi

Kitâbe

Zât-i iffet-sîreti Üçüncü İkbâl Hânım'ın
İsmi-veş şâyestedir hayra bulub izz-ü refâh

Yapdırıb bu camii evvelkiden a'lâ rasîn
Eyledi şâdân bu semtin halkını bî-iştibâh

Ola âmâli havâs-i hamse-i hayrât-ı cûd
Müminîn tâ bunda kıldıkca namâz-ı pençgâh

Söylenildi bu iki târîh bir beyt içre bak
Eyledikte hâme-i zeyb-i nazmı Zîver penâh

Yapdı bak Üçüncü İkbâl Hânım a'lâ ma'bedi
Sa'yini şâyeste-i ecr-i cezîl ede Allâh
1275

Kitâbenin Günümüz Türkçesi ile Anlamı:

Üçüncü İkbal Hanım’ın kendi temiz ahlakı
İsmi gibi hayıra yakışır, bulup bolluk ve yüceliği

Bu camiyi öncekinden daha sağlam yaptırıp
Şüphesiz, bu semtin halkını bahtiyar etti

Amelleri beş cömert hayırdan üstün olsun
Müslümanlar burada beş vakit namaz kıldıkça

Bak bu iki tarih bir beyit içerisinde söylenildi
Zîver kulu yazıyı süslü kalemi ile yazdığında

Üçüncü İkbal Hanım bak bu yüce mabedi yaptı
Allah, gayretinin sevabını çok bol versin

1858

Doğancılar, Çakırcı Hasan Paşa Camii

Çakırcıbaşı Hasan Paşa Camii, Üsküdar, Doğancılar’da Mimar Sinan tarafından 1558 yılında yapılmıştır. Camiyi yaptıran Çakırcıbaşı Hasan Paşa'dır. Zamanla harab olunca, kapı kitabesinde belirtildiği gibi Sultan Abdülmecid’in üçüncü İkbali Şayeste Kadın Efendi tarafından yapımından 309 sene sonra, 1858 tarihinde şimdiki şekliyle onarılıp yenilenmiştir.
Mermer söveli kapısı üzerinde Şair Ziver Paşanın kaleme aldığı ve Üsküdarlı Abdülhamit Efendi'nin hattıyla yazılan mermer bir kitabe bulunmaktadır. Ortasına Sultan Abdülmecit'in tuğrası bulunmaktadır.

Caminin duvarları kârgir, çatısı ve son cemaat yeri ahşaptır. Minaresi taştandır. Koca Mehmet Paşa ve İzmirli Ali Paşa gibi kişiler hazirede medfundur. İsfendiyar-oğullarından Hacı Ahmet Paşa Türbesi de caminin arkasındadır
Camiyi yaptıran Hasan Paşa Enderun'dan yetişmiş Çakırcıbaşı olmuş, 1560' da İran'a elçi gitmiştir. Dönüşünde Ümeradan olmuş, 1562 de Sultan İkinci Selimin Kızı Şah Sultan ile evlendirilmiştir. 1564' de Bosna valisi iken aniden vefat etmiştir.

Silahşor, cömert, akıllı ve özel bir kişiliği ili ün salmıştır. Kabri Konya'da Mevlana Celaleddin'i Rumi Dergâhının güney cephesine bitişik kesme taştan yapılmış türbesinin içindedir.

Doğancılar Camii bölgenin ilk yapılan camisidir. Burada padişahlara özgü bir saray vardı. Hükümdarlar Alemdağ taraflarına ava gidecekleri zaman bu saraya gelirlerdi Cami yakınında doğan, çakır ve atmaca cinsinden kuşlar yetiştirilirdi. Çakır, doğan cinsinden yırtıcı bir kuştur. Bu kuşları dağlarda, çakır yuvalarına çıkıp yavruları toplayan ve saray için yetiştiren kimseye çakırcı denir.

Her türlü vergiden muaf olup, tımar sahipleridir, avda da kuşları yönetirlerdi. Çakırcıbaşılık unvanı 1830 tarihinde kaldırılmıştır Doğancılar meydanı av kuşlarını toplayan, besleyen avcıların toplanım yeri idi. Burada bu kuşların muhafaza edildiği kuşhaneler vardı.

Bu cami Üsküdar’da ilk yapılan camidir, Sinan Paşa (39), Hüdayi Aziz (46), İmrahor (49), Şehi Süleyman Paşa (139) Nasuh Tekkesi (158) sene sonra yapılmıştır.

Fotograflar: H.Veysel Güleryüz

 _______________________________________________________________________________________